Hoe ontstaat een winterdepressie?
Weinig energie, verlies van eetlust en verdrietige gevoelens die eind herfst of in de winter opkomen: enkele symptomen die passen bij een winterdepressie bij mensen. Deze seizoensgebonden depressie komt mogelijk door een verstoorde balans tussen de twee hormonen melatonine en serotonine. Wanneer het daglicht afneemt, produceren de hersenen meer melatonine en minder serotonine.
Melatonine wordt namelijk in de nachten aangemaakt en dit wordt weer gestopt als we weer wakker worden in het daglicht. Het ‘gelukshormoon’ serotonine wordt juist aangemaakt bij daglicht, maar ook door beweging en gezonde voeding. Als er een tekort is van dit hormoon, kan er mogelijk een depressie ontstaan.
Gelukstofjes bij honden
Martine Carrière, dierenarts bij AniCura: “We weten dat deze twee hormonen ook bij honden een belangrijke rol spelen. Zo speelt het gelukshormoon serotonine bij honden een grote rol in gedrag en emoties. Wij adviseren bij honden met gedragsproblemen zoals verlatingsangst weleens medicatie waarmee de hoeveelheid serotonine in het bloed omhooggaat.”
Valt het jou op dat je hond in deze donkere dagen minder beweegt of eet? Of merk je dat je kat in de winter minder naar buiten wil?
Lijden huisdieren dan ook aan een winterdepressie?
Valt het jou op dat je hond in deze donkere dagen minder beweegt of eet? Of merk je dat je kat in de winter minder naar buiten wil? Je bent niet de enige. Bij een onderzoek in Engeland gaf de helft van de hondeneigenaren aan dat hun hond in de winter meer sliep. En 40 procent merkte een verminderde activiteit bij hun huisdier op. Ook katteneigenaren zagen duidelijk verschil in activiteit tussen de winter- en zomermaanden. Betekent dit dat huisdieren inderdaad last hebben van een winterdepressie?
Martine: “Dat baasjes zien dat het gedrag anders is, bewijst nog niet dat dieren last hebben van een winterdip. We weten dat dieren ook hormoonschommelingen kunnen krijgen, maar niet of dit kan leiden tot een winterdepressie. Hier is nog te weinig onderzoek naar gedaan. Maar het is dus ook niet uitgesloten dat dieren last kunnen krijgen van een winterdip.”
Houd je hond je een spiegel voor?
Als een dier echt somber gedrag laat zien, kan dit ook nog een andere verklaring hebben, zo vertelt Martine. Het kan zijn dat de sombere stemming bij je dier een weerspiegeling is van jouw eigen verdriet of gebrek aan energie. Uit onderzoek blijkt namelijk dat honden stemmingen bij mensen kunnen herkennen. En als we de hele dag humeurig zijn in huis, kunnen honden en katten dit misschien oppikken . Of wat ook zou kunnen: het baasje projecteert zijn sombere gevoelens op zijn dier.
"Het kan zijn dat de sombere stemming bij je dier een weerspiegeling is van jouw eigen verdriet of gebrek aan energie."
Het kan verder zo zijn dat het huisdier zich verveelt. Zeker honden brengen in juni meer tijd buiten met mensen door dan in januari. En als gevolg daarvan krijgt de hond mogelijk niet voldoende beweging en mentale stimulatie.
Lusteloosheid of weinig eten bij je dier kan overigens ook hele andere oorzaken hebben. Zo kan het een symptoom zijn van een ziekte. Neem daarom bij verandering van gedrag altijd even contact op met je dierenarts.
Klachten bij huisdieren in de winter
Martine: "We zien in de winter bij ons in de kliniek niet meer dieren die volgens het baasje minder energie hebben of somber zijn. Wel zien we dat dieren met artrose door de kou en minder regelmatig beweging meer klachten krijgen.
Dan kan het zeker helpen om je dier na een wandeling in regen goed af te drogen en een warme ligplek te geven. Kortharige honden zijn bij kou zeker gebaat bij een goede hondenjas.
Een niet aan een seizoen verbonden depressie is iets wat overigens wel bij dieren voorkomt. Dit zien we bijvoorbeeld bij te weinig stimulatie, chronische stress en vooral als ze geen controle hebben over de omgeving of als deze onvoorspelbaar is. Er is niet één standaardbehandeling voor depressie bij dieren. We kijken hierbij vooral naar hoe de omstandigheden veranderd kunnen worden.”
Tips voor jou en je huisdier tijdens de winterdip
Winterdip of niet, voldoende beweging en daglicht is goed voor je dier én jezelf. Ga daarom ook deze donkere en natte dagen voldoende naar buiten met je hond en zorg zo voor beweging. Loop bijvoorbeeld overdag, als het licht is, een iets langer rondje. En vergeet niet spelletjes met hem te doen, iets waar je zelf ook al snel vrolijker van wordt.
Thuis kun je voor je hond of kat een lekker plekje in het daglicht maken, bijvoorbeeld in de vensterbank.
Gaat je kat naar buiten? Geef hem dan ook in de winter de mogelijkheid om naar buiten te kunnen. Let er wel op dat je kat naar binnen kan als het te koud of te nat wordt. Of speel dagelijks met je kat zodat hij ook voldoende beweging krijgt.