Wat is PSOM?
PSOM staat voor Primaire Secretoire Otitis Media, en wordt ook wel lijmoor of Otitis Media with Effusion (OME) genoemd. De aandoening komt bijna alleen voor bij cavaliers, en dan met name bij cavalier King Charles-spaniëls.
In een later stadium van de aandoening wordt het middenoor gevuld met een zeer stroperige slijmprop, waardoor het trommelvlies gaat uitpuilen. Hierdoor kunnen de honden last krijgen van pijnklachten, jeuk aan de oren en doofheid. PSOM komt bij jonge en oudere honden voor.
Dit gebeurt er bij PSOM/OME in het oor van uw hond
De buis van Eustachius verbindt het middenoor met de neus-keel, het achterste neusgebied. Deze buis zorgt ervoor dat de druk aan beide zijden van het trommelvlies gelijk blijft, zodat het trommelvlies goed kan trillen om te horen. Ook zorgt de buis ervoor dat er vocht afgevoerd kan worden vanuit het middenoor naar de neus.
Bij een niet goed werkende buis van Eustachius kan er geen “verse lucht” in het middenoor komen. De gevangen lucht wordt uit het middenoor opgenomen waardoor er een onderdruk ontstaat. Door deze onderdruk wordt er waarschijnlijk slijmerig materiaal gezogen uit het omgevende slijmvlies.
Door het verder opnemen van lucht wordt de vloeistof uiteindelijk een erg stroperige slijmprop. In dit stadium is er nog geen sprake van overdruk of een bol trommelvlies. Om die reden kan de diagnose soms nog niet gesteld worden via otoscopie. Bij een otoscopie wordt de gehoorgang met het trommelvlies onderzocht met behulp van een kijker.
Pas in het laatste stadium van het ziekteproces raakt het middenoor overvuld met de prop. Dit veroorzaakt een opbollend trommelvlies, waardoor uw hond last krijgt van pijn, jeuk en/of doofheid.
PSOM/OME herkennen
Mogelijke symptomen van PSOM bij een hond zijn:
- matige tot ernstige pijn aan de kop of oren
- krabben aan het oor
- overdreven gapen
- janken
- doofheid
Aantal symptomen komen overeen met Syringomyelie
De pijn en jeuk aan de oor of de kop veroorzaakt door PSOM kunnen sterk lijken op een aantal symptomen die veroorzaakt worden door Syringomyelie (SM). Bij deze aandoening zijn er holtes in het ruggenmerg ontstaan, die jeuk- en pijnaanvallen in het halsgebied veroorzaken. Deze aandoening komt net als PSOM vaak voor bij cavalier King Charles-spaniëls.
Alleen met een MRI-scan kan met zekerheid uitgesloten worden dat de klachten veroorzaakt worden door SM. Bij een fokprogramma worden cavaliers met een MRI gescreend op SM. Het komt regelmatig voor dat bij deze screening de aandoening PSOM aangetoond wordt.
Diagnose van een lijmoor
Om PSOM/OME met zekerheid vast te stellen is beeldvorming van de schedel en middenoren nodig. Dit kan met een CT-scan of MRI, maar alleen met een MRI kan aangetoond kan worden of (ook) sprake is van syringomyelie. Om zeker te zijn van een juiste diagnose, wordt daarom bijna altijd een MRI-scan aangeraden.
Als het middenoor al gevuld is en het trommelvlies bol staat kan soms ook met een otoscopie aangetoond worden dat er waarschijnlijk sprake is van PSOM/OME. Bij een otoscopie kijkt de dierenarts met een instrument in de gehoorgang van uw hond.
Behandeling bij PSOM
Helaas gaat PSOM/OME niet vanzelf over, maar het kan gelukkig wel behandeld worden. De behandeling bestaat meestal uit een myringotomie. Hierbij wordt een opening gemaakt in het trommelvlies zodat het middenoor bereikbaar is. Via de opening wordt de taaie slijmprop verwijderd en het middenoor gespoeld. Voor deze behandeling gaat uw hond onder narcose.
Het probleem is meestal niet na één behandeling verholpen, omdat het gaatje in het trommelvlies weer dichtgroeit. Meestal is het daarom nodig om de behandeling een aantal keer te herhalen.
Plaatsen van een buisje in het trommelvlies
Een andere behandelmogelijkheid bij PSOM is het plaatsen van een buisjes in de trommelvliezen. Hiermee wordt het gaatje in het trommelvlies langer opengehouden, waardoor het middenoor weer beter geventileerd wordt. Door deze betere ventilatie hoopt zich niet zo snel meer slijm op.
Het plaatsen van buisjes kan door de KNO-specialist van SDU uitgevoerd worden.
Na de behandeling is het belangrijk dat de oren droog blijven. Ook is het belangrijk dat de hond antibiotica krijgt om infectie in het middenoor te voorkomen. Vaak krijgt uw hond ook ook een pijnstiller/ontstekingsremmer mee.
Vraag of afspraak
Bij SDU werkt een KNO-specialist met veel ervaring in vaststellen en behandelen van PSOM/OME. Heeft u een vraag of wilt u direct een afspraak maken? Neem gerust contact met ons op.
Bronnen:
1. Stern-Bertholtz W, Sjostrom L, Hakanson NW. Primary secretory otitis media in the Cavalier King Charles spaniel: a review of 61 cases. J Small Anim Pract 2003;44:253-256.
2. Rusbridge C. Primary secretory otitis media in Cavalier King Charles spaniels. J Small Anim Pract 2004;45:222; author reply 222.
3. Corfield GS, Burrows AK, Imani P, et al. The method of application and short term results of tympanostomy tubes for the treatment of primary secretory otitis media in three Cavalier King Charles Spaniel dogs. Aust Vet J 2008;86:88-94.
4. White RAS. Middle and Inner Ear. In: Tobias KM, Johnston, S.A., ed. Veterinary Surgery: Small Animal. St. Louis, Missouri: Elsevier Saunders; 2012:2078-2089.
5. Gregory SP. Middle ear disease associated with congenital palatine defects in seven dogs and one cat. J Small Anim Pract 2000;41:398-401.
6. White RN, Hawkins HL, Alemi VP, et al. Soft palate hypoplasia and concurrent middle ear pathology in six dogs. J Small Anim Pract 2009;50:364-372.
7. Hayes GM, Friend EJ, Jeffery ND. Relationship between pharyngeal conformation and otitis media with effusion in Cavalier King Charles spaniels. Vet Rec 2010;167:55-58.
8. Guerin, V., Hampel, R., & ter Haar, G. (2015). Video-otoscopy-guided tympanostomy tube placement for treatment of middle ear effusion. Journal of Small Animal Practice, 56(10), 606–612. https://doi.org/10.1111/jsap.12397
