Poekie is een zesjarige poes met een duidelijke mening over hoe het huishouden moet draaien. Normaal gesproken keurig zindelijk, maar de laatste weken liep het mis: plasjes naast de kattenbak, plasjes op het tapijt, en zelfs één plasje op het bed. Haar pasgedrag maakt haar baasje moedeloos. “Ze doet het expres, dokter. Ze wil me waarschijnlijk straffen omdat ik een weekend weg was.”
Ik glimlachte. “Katten zijn over het algemeen niet wraakzuchtig. Als ze naast de bak plassen, is er meestal meer aan de hand. Laten we het goed uitzoeken.” Als ik Poekie onderzoek valt op dat ze een pijnlijke gespannen blaas heeft. Met een blaaspunctie neem ik wat urine af. De assistente doet vervolgens een urineonderzoek.
“De pH van Poekies urine is te hoog en er zit vol blaasgruis. Dat voelt voor Poekie alsof ze glassplinters uit moet plassen. Pijnlijk, branderig en elke keer een nare ervaring. Het verklaart ook waarom Poekie de kattenbak is gaan vermijden. Ze associeert die plek inmiddels met pijn en probeert het elders.” “Dus ze heeft echt pijn?” vraagt haar baasje geschrokken.
“Ja en daarom plast ze niet expres op het tapijt. Ze kan er niks aan doen. Blaasgruis ontstaat vaak door een combinatie van factoren: voeding, verminderde vochtinname en stress. Katten zijn gevoelige dieren en stress speelt bij hen vaak een grote rol. Bij katten is blaasontsteking ook meestal als gevolg van stress en niet als gevolg van bacteriën zoals bij honden en mensen meestal het geval is. Daarom heeft antibiotica in dit soort gevallen meestal geen zin. Wat ze wél nodig heeft, is pijnstilling, stressreductie en voeding die het gruis oplost.”
We bespraken een plan van aanpak. Meer drinken was een eerste stap. Katten drinken van nature weinig, dus een waterfontein of meerdere bakjes verspreid door het huis kan helpen. Ook natvoer zorgt ervoor dat ze meer vocht binnenkrijgt. Hoe meer ze plast, hoe sneller het gruis wordt weggespoeld. Daarnaast kreeg Poekie een speciaal verzurend dieet dat de pH van de urine verlaagt en zo het gruis helpt oplossen. “Dus ik moet haar nu op speciaal voer zetten?” vroeg de eigenaar.
“Ja,” zei ik. “En liever natvoer dan brokjes. Dat werkt twee kanten op: meer vocht én een betere urine-pH. Bovendien helpt deze voeding stress te reduceren om nieuwe problemen te voorkomen. Zorg daarnaast ook voor rustige plekken, voorspelbare routines en eventueel extra speelmomenten. Een ontspannen kat heeft veel minder kans op blaasproblemen.”
Poekie lag ondertussen in haar reismand en keek ons aan met een blik die duidelijk maakte dat ze het gesprek volgde, maar er niet over peinsde zich zorgen te maken. Ze spinde zachtjes, alsof ze wilde zeggen: regel het maar, ik hou me bezig met belangrijkere zaken zoals slapen in de zon.
Tien dagen later kwam Poekie terug voor controle. Haar eigenaar straalde: “Ze plast weer in de bak! Geen ongelukjes meer. En ze drinkt zelfs uit de fontein. Ik had nooit gedacht dat ik daar mijn kat mee blij kon maken.”
De urinecontrole liet zien dat het gruis bijna volledig was opgelost en de pH weer normaal was. Een duidelijk bewijs dat het plan werkte. Ik glimlachte. “Zie je, geen wraakactie, maar gewoon een medische oorzaak. Poekie is weer de baas over haar blaas.”
Tip voor baasjes
Plast je kat naast de bak? Ga altijd naar de dierenarts: er is bijna altijd een medische of stress-gerelateerde reden. Antibiotica zijn meestal niet nodig. Bij kattenblaasontstekingen ligt de oorzaak bijna altijd bij stress en niet bij bacteriën (<5% van de gevallen).