Bij honden komt tandplak en tandsteen zeer veel voor. Met name kleine hondenrassen, zoals de Yorkshire Terriër of de Chihuahua, hebben hier zeer vaak en zeer snel last van.
Wat is het risico van tandplak en tandsteen bij de hond?
Een eigenaar heeft beginnende problemen met tandplak vaak niet in de gaten, omdat de hond geen zichtbare symptomen en/of pijn heeft. Gevorderde tandplak en tandsteen kunnen echter leiden tot pijn aan het gebit, stinken uit de bek en uiteindelijk ook tot verlies van tanden en kiezen.
Tandsteen kan irritatie geven aan het tandvlees. Door de irritatie van het tandvlees en ophoping van bacteriën ontstaan er ontstekingen in het tandvlees (gingivitis). Deze ontstekingen kunnen zich uitbreiden onder het tandvlees naar de gebitsondersteunende weefsels (paradontitis). Hierbij gaat de spleet tussen de tand en het tandvlees (sulcus gingivalis) verloren. Het tandvlees zal zich gaan terugtrekken en het alveolaire bot (bot waarin de tand zit) en de parodontale ligamenten (ophangbandjes van de tand) zullen kapot gaan. Hierdoor komt de tand of kies los te zitten. Bovendien kunnen de bacteriën van het tandplak bij een ontsteking van het tandvlees via de bloedbaan naar bijvoorbeeld het hart en de nieren gaan. De bacteriën van het gebit kunnen hierdoor een ontsteking van de hartklep (endocarditis) of afwijkingen in de nieren veroorzaken.
Hoe ontstaat tandplak en tandsteen bij de hond?
Tandplak ontstaat door groei van bacteriën in voedselresten die op het gebit achterblijven. Veel voorkomende bacteriën zijn: Porphyromonas spp., Peptostreptococcus spp., Fusobacterium nucleatum en spirocheten. Tandplak kan onder invloed van speeksel mineraliseren en vormt dan tandsteen.
Hoe herkent u tandplak en tandsteen bij de hond?
Tandplak en tandsteen kunnen leiden tot verschillende soorten klachten:
- Beginnend tandplak is met het blote oog nauwelijks zichtbaar, uw hond heeft hier zelf ook geen last van en zal nog geen klachten vertonen.
- Beginnende tandvleesontsteking (gingivitis) als gevolg van tandsteen en tandplak zal met name een slechte adem veroorzaken.
- Gevorderde tandsteen en tandplak veroorzaken een geel-bruine aanslag op het oppervlak van de tanden en kiezen. Deze geel-bruine aanslag is goed te herkennen. De slechte adem zal in ernst toenemen.
- Gevorderde tandvleesontsteking (gingivitis) is te herkennen aan rood tandvlees welke bij aanraking snel bloedt. Door de ontsteking kan het tandvlees zich terug gaan trekken en komen de wortels bloot te liggen. De gevorderde tandvleesontsteking zie je vaak in combinatie met veel tandsteen en zeer slechte adem.
- Bij vergevorderde tandvleesontsteking met uitbreiding naar gebitsondersteunende weefsels (paradontitis) zie je gevorderde tandvleesontsteking, veel tandsteen, zeer slechte adem en kunnen kiezen of tanden los gaan zitten. Nu kan u ook opvallen dat uw hond een verminderde eetlust heeft en geen hard voedsel meer wil eten. Ook kan het gedrag van de hond veranderen en kan uw hond meer agressief reageren bij aanraken van de kop of bek.
De behandeling van tandplak en tandsteen bij de hond
Wanneer tandplak dagelijks verwijderd wordt (door middel van tandenpoetsen), zal er geen tandsteen en tandvleesontsteking ontstaan. Als uw hond eenmaal last heeft van tandsteen en/of beginnende tandvleesontstekingen in de bek, is een gebitsreiniging door de dierenarts nodig.
Beginnende ontsteking is omkeerbaar en door een goede gebitsreiniging kan het gebit van uw hond weer herstellen. Wanneer er sprake is van paradontitis dan is het reinigen van het gebit onvoldoende en moeten er kiezen en tanden worden getrokken. Om herhaling van de gebitsproblemen te voorkomen, is het belangrijk het gebit na de gebitsreiniging goed schoon te houden, bij voorkeur door het poetsen van de tanden.
Tandplak en tandsteen voorkomen
Tandplak en tandsteen kunnen voorkomen worden door een goede gebitsverzorging en door het geven van gebitsverzorgende voeding en kauwproducten. Toch moet in veel gevallen problemen met het gebit behandeld worden door de dierenarts, door bijvoorbeeld een gebitsreiniging van de hond.
Het beste kunt u zo vroeg mogelijk beginnen met het voorkomen van tandplak en tandsteen bij uw hond. Door een goede, dagelijkse gebitsverzorging kan de vorming van tandplak en tandsteen grotendeels voorkomen worden. De beste manier om tandplak en tandsteen tegen te gaan is het dagelijks poetsen van de tanden en kiezen.